Kada pomislite na slomljeno srce, obično zamišljate scene iz romantičnih filmova ili crtaća kada se nečije srce raspukne poput porcelanske vaze.
I zaista, sindorm slomljenog srca u popularnoj kulturi zauzima značajno mesto, kako nas je, uostalom, i naučio film Beležnica. Nakon nesrećne ljubavi kod mnogih se javi period tugovanja, međutim, da li se može umreti od slomljenog srca?
Odgovor nikada neće biti jednostavan, ali nauka nudi neke smernice kod ovog problema. Poslednje dve decenije atrijalna fibrilacija (AF), oblik neregularnog otkucaja srca, je postala jedan od najvećih zdravstvenih tegoba u svetu, koja uzrokuje mnoga srčana oboljenja. Uzrok ovog oboljenja još uvek nije poznat ali uglavnom uključuje genetske i faktore iz okruženja pojedinaca. AF je progresivno stanje, koje počinje sporadničnim aritmijama, koje zatim prerastaju u učestalije, da bi se na kraju javljale konstantno. Ove faze se ponekad godinama razvijaju, a njihovi osnovni uzročnici mogu biti različiti, od bolesti i premora, do alkohola, kofeina ili emotivnog stresa.
Nedavno istraživanje danskog tima sa Univerziteta Aarhus pokazuje da je smrt partnera povezana sa povećanjem rizika od nastanka AF. Oni su ispitali 88.612 osoba, od kojih je njih skoro petina izgubila partnera i identifikovali su one kojima je dijagnostifikovan AF u periodu od 1995. do 2014. godine. Otkrili su da je rizik za pojavu AF 30 dana nakon smrti partnera veći za 41% od proseka. Ovaj rizik je najveći u prvih 8-14 dana (čak 90% više od proseka) i zatim opada, da bi potpuno prestao nakon godinu dana. Rizik je dosta veći kod osoba starijih od 60 godina i onih koje je smrt iznenadila. Kod osoba koje su zbog bolesti očekivale smrt partnera, rizik od pojave AF nije postojao.
Naučna istraživanja u proteklih 25 godina pokazala su da slomljeno srce zaista može izazvati ozbiljne srčane probleme. Sindrom slomljenog srca, takođe poznat i kao stresom izazvana kardiomiopatija ili Takotsubova kardiomiopatija, najpre je opisan 1990. godine u Japanu i odnedavno je u svetu prihvaćen kao priznato medicinsko stanje. Simptomi koji prate ovu bolest su bolovi u grudima, nedostatak daha i netipičan EKG, koji je sličan kao kod srčanog udara, ali bez začepljenih krvnih sudova. Doktori priznaju da je od 2-5% scrčanih udara uzrokovano sindromom slomljenog srca, od kojih se najčešće javljaju kod žena starijih od 50 godina. Tačan uzročnik Takotsubovog sindroma za sada nije poznat, ali se smatra da je uvećano lučenje hormona stresa, poput adrenalina, glavni krivac za iniciranje slabljenja srčanog mišića.
Dugoročni efekti Takotsubovog sindorma nisu poznati, ali čini se da su kratkog veka i da nakon određenog perioda prestaju. Ipak, sasvim je sigurno da nam neko ili nešto može slomiti srce i da to i te kako može biti opasno po naše zdravlje.